کاربرد تحلیل گفتمان چندوجهیت در آگهی های زیست‌محیطی شهرداری تهران: رویکرد متن های سه بعدی

تحلیل گفتمانِ چندوجهیت است به توصیف و تحلیل بنرها و بیلبوردهایی پرداخته شده که دغدغۀ اصلی آنها کاهش دو بحران زیست‌محیطیِ کمبود آب و آلودگی هوای تهران است و در طی سال‌های 1393- 1394 در سطح کلان‌شهر تهران نصب شده بود. در مقالۀ حاضر این سؤال مطرح بوده که طراحی متن‌های سه‌بعدی در بنرها و بیلبوردهای هشداردهنده محیط زیست، چگونه معنای مدنظر تهیه­کنندگان آنها –که حفظ آب و جلوگیری از آلودگی هواست- را می­سازد؟ چگونه با استفاده از معانی سه­گانه بازنمایی، تعاملی و سازماندهی با مخاطب ارتباط برقرار می­کند؟  فرض بر این بود که چنانچه مغایرتی بین مؤلفه‌های موجود در متن‌های سه‌بعدی شهرداری تهران و مؤلفه‌های متناظر در رویکرد متن‌های سه‌بعدی مشاهده نشود، تصویرهای دیداری در بنرها و بیلبوردها شرایط لازم را دارند تا توسط بینندگان/ خوانندگان به‌طور کامل درک شوند. این پژوهش، توصیفی- تحلیلی بوده و از مجموعِ 31 تصویرِ به‌دست ‌آمده، 11 مورد متن سه‌بعدی یافت شد و همۀ موارد تحلیل شدند. به‌طور کلی، یافته‌های این مقاله در راستای یافته‌های راولی (2008) بوده، اما مواردی معدود نیز مشاهده شد که با رویکرد وی مغایرت دارند. با بررسی دقیق تمام متون و آسیب­شناسی آنها بر اساس مولفه­های مدنظر در رویکرد سه­بعدی، از پژوهش حاضر نتیجه‌گیری شد چنانچه تغییراتی در برخی مؤلفه‌هایِ مغایر انجام شود، آگهی­ها و هشدارها هدفمندتر شده و درک آگهی‌ها توسط مخاطبان  در جهت اهداف آگهی‌دهندگان صورت خواهد گرفت. در آن صورت، آگهی‌دهندگان به هدف خود که همانا کاهش بحران‌های زیست‌محیطی است دست خواهند یافت.